spondylolisthesis / spondylolisthese
Samengevat
Sponylolisthesis en spondylolysis zijn 2 soorten rugklachten die aan elkaar verwant zijn en een instabiele lage rug als gevolg hebben. Als je een spondylolisthesis of spondylolysis hebt dan kan fysiotherapie helpen de ruggengraat te stabiliseren en de pijn te verminderen.Wat is het?
Bij een spondylolysis is er een breukje in de wervelkolom net boven het gewrichtsvlak. Bij een spondylolisthesis is er een wervel verschoven. Dit is vaak als gevolg van een spondylolysis, maar kan ook aangeboren zijn. Hierbij kan er druk kan komen op de zenuwen van de rug of kan het trekken aan de banden van de rug.Zou ik het kunnen hebben?
Als je pijn hebt rondom de lage rug die erger wordt bij achterover buigen, omhoog strekken of lopen en minder wordt bij vooroverbuigen of onderuit zitten dan zou je misschien spondylolysis of spondylolisthesis kunnen hebben.Wat kan ik eraan doen?
Het belangrijkste is zorgen voor de juiste diagnose en behandelplan. Als de diagnose eenmaal correct gesteld is (hier is meestal een foto voor nodig) dan wordt er samen met de behandelend arts gekeken naar een gezamenlijk behandelplan van medicatie voor de pijn en huisoefenprogrammaEen huisoefenprogramma is een serie oefeningen die speciaal voor jou is samengesteld door jouw fysio. Wij gebruiken voor onze huisoefenprogramma’s de app van Physitrack. zo kun je altijd en overal bij je oefeningen!
Oorzaken
Een spondylolysis kan ontstaan door een spontane breuk als gevolg van veroudering. Dit is bij de patiënt boven de 50 de meest voorkomende oorzaak. Bij jongere actieve patiënten kan de breuk ontstaan door sport activiteiten of herhaaldelijk overbelasten tijdens het doen van bijvoorbeeld fysieke werkzaamheden. Een spondylolisthese wordt meestal veroorzaakt door dat een wervel met een spondylosis gaat afglijden. De oorzaken zijn dan hetzelfde als de oorzaken van een spondylolysis. Bij sommige mensen is de wervel nooit goed aangelegd en is de aangeboren werveldefect de oorzaak.Symptomen
De symptomen kunnen erg divers zijn en sommige mensen lopen jarenlang rond met een spondylolysis of spondylolisthesis zonder er ooit klachten van te hebben. Hieronder volgt een korte opsomming van de meest voorkomende symptomen (maar zeker niet de enige mogelijke)- pijn bij opstrekken van de rug
- pijn bij achterover buigen
- pijn bij lopen
- pijnvermindering bij voorover buigen of zitten
- uitstralende pijn naar 1 of beide benen tijdens bepaalde bewegingen
- problemen met zwaar tillen
- blaas problemen
Diagnose
Diagnose van spondylolysis en/of spondylolisthese gebeurt op basis van jouw specifieke verhaal en klachtenbeeld. De therapeut vraagt hier tijdens het anamnese gesprekHet anamnese gesprek is het eerste gesprek tussen jou en jouw fysiotherapeut. Tijdens dit gesprek probeert jouw fysio de informatie te verzamelen die nodig is om een goede diagnose te stellen. Dit gesprek is heel erg belangrijk voor ons om een goede diagnose te stellen en andere aandoeningen en ziekten uit te sluiten. Hoe meer informatie je ons geeft hoe beter wij ons werk kunnen doen.
Het anamnese gesprek verloopt meestal als volgt:
- Wij maken kennis met elkaar en controleren samen jouw gegevens en verzekering.
- We vragen waarom je een afspraak hebt gemaakt en wat je hoopt te bereiken met de fysiotherapie behandeling.
- Jouw fysio stelt screenende vragen om andere ziekten of aandoeningen uit te sluiten
- Wij stellen vragen over jouw medische voorgeschiedenis, eventuele andere ziektes, operaties of medische aandoeningen. Ook stellen we vragen over medicijnen, mogelijke zwangerschappen, eventueel drugsgebruik, roken, drinken en beweging.
- Daarna stellen we verdiepende vragen om een beter beeld te krijgen van de klachten en beperkingen die jij ervaart en natuurlijk praten we over andere factoren die mogelijk mee zouden kunnen spelen zoals thuissituatie of werk.
Na een screening en een anamnese gesprek zal jouw fysiotherapeut een lichamelijk onderzoek doen. Fysiotherapeutisch onderzoek kan worden gebruikt voor verschillende dingen zoals het beoordelen van de beweeglijkheid van een persoon, het evalueren van pijn en stijfheid, het bepalen hoeveel krachtsverlies er is, of welke zenuwbanen nog wel en welke niet meer werken. Het kan ook worden gebruikt om de vooruitgang van een persoon te volgen tijdens de behandeling en om te bepalen wanneer de behandeling kan worden beëindigd. Het onderzoek kan bijvoorbeeld bestaan uit het meten van de beweeglijkheid van de gewrichten, het observeren van de manier waarop een persoon beweegt, of het testen van de spiersterkte.
Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek stellen wij samen met jou een behandelplan op om aan jouw specifieke doelen te werken. Dit kan bestaan uit oefeningen je thuis kan doen, trainen in onze oefenzaal, manipulaties van de gewrichten, of het geven van adviezen.
Behandel mogelijkheden
Spondylolyis en spondylolisthesis zworden meestal niet-operatief behandeld. Behandeling bestaat meestal uit mobilisaties/manipulatiesGewrichtsmobilisaties zijn handelingen die gericht zijn op het verbeteren van de beweeglijkheid van een gewricht. Gewrichtsmobilisaties kunnen worden gebruikt voor het behandelen van beperkingen, pijn en stijfheid in gewrichten, zoals de rug, nek en schouders.
Gewrichtsmanipulaties zijn een vorm van gewrichtsmobilisaties die worden uitgevoerd door manueeltherapeuten. De behandeling bestaat uit het uitvoeren van snelle, korte bewegingen op het gewricht, om de beweeglijkheid ervan te verbeteren. Hierbij kan een krak worden gehoord of gevoeld.
Wat zijn de risico’s? Er zijn echter ook enkele risico’s verbonden aan het ondergaan van gewrichtsmanipulaties met name in de nek. Zo kan het uitvoeren van de behandeling te agressief zijn en leiden tot extra pijn of letsel. Het is daarom belangrijk om te zorgen dat de behandeling op een juiste manier wordt uitgevoerd, en is er altijd een goede screening en intake vooraf nodig.
Rekoefeningen zijn oefeningen die proberen de pijnvrije bewegingsmogelijkheden van spieren en pezen te vergroten door ze op een specifieke manier op te rekken.
Oefentherapie is een vorm van behandeling waarbij er specifieke oefeningen worden gedaan om lichamelijke klachten of beperkingen te verminderen. Oefentherapie kan worden gebruikt voor het behandelen van veel verschillende gezondheidsproblemen, waaronder pijn, stijfheid, krachtsverlies en beperkte beweeglijkheid. Het kan ook helpen bij het verminderen van het risico op letsel, en het verbeteren van de algehele gezondheid en functioneren van het lichaam.
Tijdens ontspanningstherapie leer je onder begeleiding van jouw therapeut ontspanningsoefeningen die je thuis kunt doen. Deze oefeningen helpen je om de spanning op je spieren of de stress in je hoofd te verminderen.Er zijn vele verschillende technieken zoals ademhalingsoefeningen, progressieve spierontspanning, visualisatie en mindfulness.
Ontspanningstherapie kan handig zijn bij het behandelen van stressgerelateerde klachten, zoals hoofdpijn, slaapproblemen en spanningsklachten. Het kan ook nuttig zijn bij het omgaan met chronische pijn, angststoornissen en sommige vormen van depressie.
Naar de dokter?
Als u 1 of meerdere van de volgende klachten heeft is het raadzaam om eerst contact met uw huisarts op te nemen voordat u eventueel een afspraak maakt met een fysiotherapeut of andere behandelaar.- meer dan 5kg afgevallen in de afgelopen 4 weken zonder dat u dat wilde
- nachtelijke pijn of pijn in rust die niet verandert bij het veranderen van houding
- nachtelijk zweten
- koorts, misselijkheid en/of algemeen onwelbevinden
- zwangerschap
- langdurig medicatie gebruik
- reeds bekende hart of long aandoeningen
- kanker of kanker in het verleden hebben gehad
- drugsgebruik (of steroïden )
- incontinentie klachten
- erectie problemen
- forse verandering van ontlastingspatroon of menstruatie cyclus