Hersenschudding

Samengevat

Een hersenschudding is een vorm van letsel dat kan optreden wanneer er een harde klap tegen het hoofd of lichaam is, waardoor het hoofd plotseling beweegt. Hierbij is de klap voldoende hard dat de functie van het brein tijdelijk verstoord is geraakt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij een val, een stoot tegen het hoofd, of een ongeluk.

Een hersenschudding is een serieuze zaak. Ook al is het vaak niet ernstig en herstellen de meeste mensen goed, het is wel belangrijk om het serieus te nemen en goed uit te rusten. Als de klachten aanhouden of als er nieuwe klachten ontstaan, is het belangrijk om weer contact op te nemen met de dokter. Soms kan een harde klap namelijk meer schade veroorzaken dan in eerste instantie gedacht wordt, en dan is het belangrijk om goed onderzocht en behandeld te worden.

Door goed op te letten na een klap of stoot, en door voorzichtig te zijn met het hoofd, kunnen de gevolgen van een hersenschudding beperkt blijven en kan erger letsel voorkomen worden.

De klachten van een hersenschudding herstellen meestal binnen 6-12 weken, als dit niet het geval is spreken we van postcommotioneel syndroom (PCS) en kan fysiotherapie een heel belangrijk onderdeel van de revalidatie zijn.

Wat is een Hersenschudding?

Een hersenschudding is een veelvoorkomende hersenletsel dat ontstaat als gevolg van een plotselinge klap tegen het hoofd of tegen het lichaam waarbij het hoofd een hele abrupte beweging maakt. Het brein wordt normaal gesproken heel goed beschermd, het zit in een zakje met vocht in de schedel opgesloten. Dat vocht werkt als een soort schokdemper die bij hele forse of abrupte bewegingen van het hoofd voorkomt dat de hersenen tegen de schedel aan klappen en kneuzen. Soms is de klap zo groot dat de hersenen toch tegen de schedel aankomen en daardoor kneuzen. Soms is er meer schade en soms minder, dat hangt helemaal van het trauma af

Zou ik een hersenschudding kunnen hebben?

Een hersenschudding of hoofdletsel ontstaat door een forse klap op je hoofd of nek. Wanneer je een forse klap op het hoofd hebt gehad of zoals bij een ongeluk in de auto met je hoofd heen en weer bent geslingerd (in de volksmond een whiplash) en je ervaart daarna klachten dan zou je een hersenschudding kunnen hebben. Ga na trauma aan het hoofd altijd naar de huisarts. Als je 6 tot 12 weken hierna nog klachten hebt, is het zinvol om je (evt opnieuw) te laten onderzoeken door je huisarts of door een gespecialiseerd fysiotherapeut. Die klachten kunnen mentaal zijn (concentratie, geheugen, nadenken), lichamelijk (pijn, prikkelgevoelig, verdoving) en emotioneel (bang, boos, depressief).

Wat kan ik doen bij een hersenschudding?

Normaalgesproken verdwijnen de klachten binnen een week of 6. Gebeurt dat niet, dan kun je de hulp inschakelen van een gespecialiseerde fysiotherapeut of manueel therapeut. Samen met je therapeut stel je vast wat je doel is (minder pijn bijvoorbeeld, of weer meer kunnen doen) en werk je daar naartoe. De behandeling bestaat uit een combinatie van verschillende behandelvormen, en is helemaal afgestemd op jouw specifieke klachten.

Oorzaak & Symptomen van een hersenschudding

Een hersenschudding wordt veroorzaakt door een klap op je hoofd, nek of lichaam die hard genoeg is om minimaal 1 van de volgende symptomen te veroorzaken:
  • Mentale klachten
    • Een periode van verminderde bewustzijn (of bewusteloosheid)
    • Geheugenverlies
    • Verwardheid
    • Desoriëntatie
    • Vertraagd denken of verwerken van informatie
    • Aandacht- of concentratieproblemen
    • Vergeetachtigheid
  • Lichamelijke klachten
    • Hoofdpijn
    • Duizeligheid
    • Evenwichtsproblemen
    • Misselijkheid
    • Braken
    • Vermoeidheid
    • Verstoorde slaap
    • Wazig zien
    • Gevoeligheid voor geluid
    • Gehoorproblemen
    • Tinitis (oorsuizingen)
    • Gevoeligheid voor geluid
    • Epileptische toevallen
    • Gevoelloosheid op plekken in je lichaam
    • Tintelingen
    • Nekpijn
    • Geen inspanning verdragen
    • Andere neurologische klachten
  • Emotionele klachten
    • Depressie
    • Angst
    • Impulsiviteit
    • Agressie
 

Diagnose van een hersenschudding

De diagnose hersenschudding wordt gesteld door een arts op basis van je klachten, het verhaal achter je klachten, en met hulp van een aantal testen en vragenlijsten. Een scan of foto is meestal niet nodig. Wij mogen als fysiotherapeuten geen medische diagnose stellen maar kunnen wel onze vermoedens uitspreken richting jouw behandelend arts.

Is er wat aan te doen?

Een hersenschudding gaat in veel gevallen vanzelf over binnen 6-12 weken, tussen de 20 en 50% van de mensen met een hersenschudding ervaart na 12 weken nog beperkingen. Als dat het geval is spreken wij van postcommotioneel syndroom (post concussion syndrome of PCS), dit is redelijk goed te behandelen door gespecialiseerde therapeuten. De behandeling richt zich op het verbeteren van de functie van verschillende onderdelen van je lichaam, zoals ogen, nek en je evenwichtsorgaan. Daardoor ga je je weer vrijer bewegen met, als dat aan de orde is, minder pijnklachten.

Behandeling bestaat vaak uit pijneducatie

, mobilisaties/manipulaties, conditie training, versterkende oefentherapie, balans oefeningen, huisoefenprogramma, rekoefeningen en ontspanningsoefeningen. In sommige gevallen maken we ook gebruik van virtual reality, laser gestuurde joint position senseoefeningen, massage en dry needling. Ook samenwerken met andere specialisten zoals neuropsychologie kan nodig zijn voor de meer complexe gevallen.

Eerst naar de huisarts?

Er zijn bij een hersenschudding een aantal symptomen waarbij je direct medische hulp moet inschakelen, we noemen dit "rode vlaggen"

Rode vlaggen bij volwassenen

De mensen die op u letten, moeten 9-1-1 bellen of u onmiddellijk naar een spoedafdeling brengen als u:
    • Een hoofdpijn heeft die erger wordt en niet weggaat
    • Zwakte, gevoelloosheid, verminderde coördinatie, convulsies of aanvallen ervaart
    • Herhaaldelijk moet overgeven
    • Een spraakgebrek of ongewoon gedrag vertoont
    • Een pupil (het zwarte deel in het midden van het oog) groter is dan de andere
    • Mensen of plaatsen niet kan herkennen, verward, rusteloos of opgewonden wordt
    • Bewusteloos raakt, erg slaperig lijkt of niet wakker kan worden

Rode vlaggen bij kinderen

Bel 9-1-1 of breng uw kind onmiddellijk naar de spoedafdeling als het een stoot, klap of schok op het hoofd of lichaam heeft gehad, en:
    • Een van de bovenstaande gevaarlijke tekenen voor volwassenen vertoont
    • Niet stopt met huilen en niet te troosten is
    • Niet wil drinken of eten

Algemene rode vlaggen

Als je je herkent je in 1 of meerdere van de volgende kenmerken, is het altijd raadzaam om eerst contact met je huisarts op te nemen:
  • lichamelijk trauma aan het hoofd of nek
  • ongepland gewichtsverlies van meer dan 5 kilo in de afgelopen 4 weken
  • pijn bij rust of pijn 's nachts die hetzelfde blijft ook als je van houding verandert
  • nachtelijk zweten
  • koorts, misselijkheid en/of een lamlendig gevoel
  • zwangerschap
  • langdurig medicatiegebruik
  • hart- of longaandoeningen
  • kanker of een verleden met kanker
  • drugsgebruik (ook steroïden)
  • incontinentieklachten
  • erectieproblemen
  • forse verandering van ontlastingspatroon of menstruatiecyclus
  • dubbel of wazig zien, of het gevoel dat je door een koker kijkt
  • verandering van smaak, reuk of gehoor
  • misselijkheid of braken
  • plotselinge golven van forse hoofdpijn
  • duizeligheid
  • een "stuiterende" of "trillende" oogbal (niet een oogspiertje)
  • flauwvallen
  • verstoord gevoel in het gezicht
  • moeite met kauwen of praten
  • moeite met op woorden komen
  • moeite met simpele dagelijkse bezigheden zoals koffiezetten