BPPD
Samengevat
BPPD (benigne paroxysmale positieduizeligheid) is een aandoening waarbij de patiënten last hebben van duizeligheid en/of draaierigheid. Deze klachten komen plotseling op en verdwijnen meestal ook weer snel. In sommige gevallen kan BPPV zichzelf herstellen, maar vaak is behandeling nodig om de klachten te verminderen. Een behandeling die vaak wordt toegepast is de Epley-manoeuvre, die kan worden uitgevoerd door een arts of fysiotherapeut.Wat is BPPD?
BPPD, ofwel benigne paroxysmale positieduizeligheid, is een aandoening waar mensen last hebben van plotselinge aanvallen van duizeligheid en/of een draaierig gevoel. Het kenmerkende van BPPD is dat de klachten meestal snel weer verdwijnen, vaak binnen een minuut.
Mensen met BPPD ervaren een gevoel van draaien of bewegen, vooral wanneer ze hun hoofd bewegen, opstaan, bukken of zich omdraaien in bed. Dit kan komen doordat kleine kristalletjes, ook wel otolieten genoemd, in een deel van het evenwichtsorgaan terecht komend waar ze niet horen, en de signalen naar de hersenen verstoren, waardoor men duizelig wordt.
Het evenwichtsorgaan bestaat uit 2 delen, de utricle en saccule enerzijds en drie halfcirkelvormige kanalenanderzijds. De utriculus heeft gevoelige haartjes en kristallen die bewegen en de haartjes stimuleren wanneer wij ons hoofd bewegen. Dit deel is verantwoordelijk voor het herkennen van rechtlijnige bewegingen (zoals optrekken in de auto on omhoog gaan in een lift) en is gevoelig voor zwaartekracht door de aanwezigheid van kristalletjes. De halfcirkelvormige kanalen zijn gevuld met een vloeistof en hebben klepjes die, wanneer het hoofd beweegt ook gaan bewegen en signalen naar de hersenen sturen over de snelheid en richting van de hoofdbeweging. Dit deel verzamelt informatie over draaiende bewegingen van het hoofd en is niet gevoelig voor zwaartekracht door de afwezigheid van kristalletjes
Bij BPPD komen de kristallen los en verplaatsen zich naar de halfcirkelvormige kanalen. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals hoofdletsel of infecties. Wanneer deze kristallen in de kanalen zijn, verstoren ze de normale vloeistofbeweging en maken ze de kanalen gevoelig voor zwaartekracht (wat ze niet horen te zijn) en sturen ze incorrecte signalen naar de hersenen, wat leidt tot het gevoel van duizeligheid.
Ondanks dat BPPD erg onaangenaam kan zijn, is het meestal onschadelijk en kan het vaak goed behandeld worden. Er zijn speciale oefeningen en technieken die kunnen helpen om de klachten te verminderen. Een huisarts of fysiotherapeut kan deze oefeningen uitleggen en helpen om ze correct uit te voeren.
Het is belangrijk om BPPD serieus te nemen en niet te negeren. Door de juiste informatie te hebben en hulp te zoeken, kunnen mensen met BPPD vaak snel weer hun normale leven oppakken zonder last te hebben van duizeligheid.
Zou ik BPPD kunnen hebben?
Als u duizelig bent of draaierigheid ervaart, kan het zijn dat u BPPV heeft. Het is echter belangrijk om te weten dat er andere aandoeningen zijn die soortgelijke klachten veroorzaken, zoals vestibulaire neuritis, Menière's disease en labyrinthitis. Daarom is het verstandig om een arts te raadplegen als u klachten heeft. De arts kan u doorverwijzen naar een specialist die u kan testen op BPPV.Wat kan ik zelf doen aan BPPD?
In sommige gevallen kan BPPV zichzelf herstellen, maar vaak is behandeling nodig om de klachten te verminderen. Een behandeling die vaak wordt toegepast is de Epley-manoeuvre, die kan worden uitgevoerd door een arts of fysiotherapeut. Heb je vaker last van BPPD klachten dan kunnen we je deze (of een andere thuisbehandeling) aanleren. In sommige gevallen kan ook medicatie worden voorgeschreven om de klachten te verminderen.Wat zijn de oorzaken van BPPD?
BPPD wordt veroorzaakt door een verstoring van het evenwichtsorgaan in het binnenoor. In een deel van het evenwichtsorgaan zitten kleine kristallen in een soort gel, deze kristallen zorgen ervoor dar we zwaartekracht kunnen voelen en zelfs met onze ogen dicht weten wat boven en onder is (meestal). Soms raken een paar kristallen los en komen in een ander deel van het evenwichtsorgaan terecht. Hier horen ze niet en veroorzaken ze problemen zoals draaiduizeligheid. De kristallen kunnen door verschillende oorzaken losraken, waaronder bijvoorbeeld een hoofdtrauma, een infectie, verminderde calcium/vitamine D opname of het natuurlijk verouderingsproces.Wat zijn de symptomen?
De belangrijkste symptomen van BPPD zijn hevige duizeligheid of draaierigheid die plotseling opkomt en vaak weer snel verdwijnt in combinatie met misselijkheid en eventueel braken.Zijn de klachten van BPPD ook aanwezig als ik niet beweeg?
In de meeste gevallen verdwijnen de klachten als de patiënt stil blijft zitten of liggen. Als de klachten aanwezig blijven als de patiënt niet beweegt, kan dit duiden op een andere aandoening.Diagnose
Voor een diagnose van je duizeligheidsklachten mag je eerst vertellen waar je precies last van hebt, en wanneer. Dat gebeurt tijdens het anamnese gesprekHet anamnese gesprek is het eerste gesprek tussen jou en jouw fysiotherapeut. Tijdens dit gesprek probeert jouw fysio de informatie te verzamelen die nodig is om een goede diagnose te stellen. Dit gesprek is heel erg belangrijk voor ons om een goede diagnose te stellen en andere aandoeningen en ziekten uit te sluiten. Hoe meer informatie je ons geeft hoe beter wij ons werk kunnen doen.
Het anamnese gesprek verloopt meestal als volgt:
- Wij maken kennis met elkaar en controleren samen jouw gegevens en verzekering.
- We vragen waarom je een afspraak hebt gemaakt en wat je hoopt te bereiken met de fysiotherapie behandeling.
- Jouw fysio stelt screenende vragen om andere ziekten of aandoeningen uit te sluiten
- Wij stellen vragen over jouw medische voorgeschiedenis, eventuele andere ziektes, operaties of medische aandoeningen. Ook stellen we vragen over medicijnen, mogelijke zwangerschappen, eventueel drugsgebruik, roken, drinken en beweging.
- Daarna stellen we verdiepende vragen om een beter beeld te krijgen van de klachten en beperkingen die jij ervaart en natuurlijk praten we over andere factoren die mogelijk mee zouden kunnen spelen zoals thuissituatie of werk.
Na een screening en een anamnese gesprek zal jouw fysiotherapeut een lichamelijk onderzoek doen. Fysiotherapeutisch onderzoek kan worden gebruikt voor verschillende dingen zoals het beoordelen van de beweeglijkheid van een persoon, het evalueren van pijn en stijfheid, het bepalen hoeveel krachtsverlies er is, of welke zenuwbanen nog wel en welke niet meer werken. Het kan ook worden gebruikt om de vooruitgang van een persoon te volgen tijdens de behandeling en om te bepalen wanneer de behandeling kan worden beëindigd. Het onderzoek kan bijvoorbeeld bestaan uit het meten van de beweeglijkheid van de gewrichten, het observeren van de manier waarop een persoon beweegt, of het testen van de spiersterkte.
Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek stellen wij samen met jou een behandelplan op om aan jouw specifieke doelen te werken. Dit kan bestaan uit oefeningen je thuis kan doen, trainen in onze oefenzaal, manipulaties van de gewrichten, of het geven van adviezen.
Behandeling van BPPD
In sommige gevallen kan BPPd zichzelf herstellen, maar vaak is behandeling nodig om de klachten te verminderen. Een behandeling die vaak wordt toegepast is de Epley-manoeuvre, die kan worden uitgevoerd door een arts of fysiotherapeut. Er zijn ook andere technieken die worden toegepast afhankelijk van wat voor soort BPPD je hebt. Heb je vaker last van BPPD klachten dan kunnen we je deze (of een andere thuisbehandeling) aanleren. In sommige gevallen kan ook medicatie worden voorgeschreven om de klachten te verminderen.Naar de dokter?
Als u 1 of meerdere van de volgende klachten heeft is het raadzaam om eerst contact met uw huisarts op te nemen voordat u eventueel een afspraak maakt met een fysiotherapeut of andere behandelaar.- meer dan 5kg afgevallen in de afgelopen 4 weken zonder dat u dat wilde
- nachtelijke pijn of pijn in rust die niet verandert bij het veranderen van houding
- nachtelijk zweten
- koorts, misselijkheid en/of algemeen onwelbevinden
- zwangerschap
- langdurig medicatie gebruik
- reeds bekende hart of long aandoeningen
- kanker of kanker in het verleden hebben gehad
- drugsgebruik (of steroïden )
- incontinentie klachten
- erectie problemen
- forse verandering van ontlastingspatroon of menstruatie cyclus
- dubbel of wazig zien of het gevoel dat u door een koker kijkt
- verandering van smaak, reuk of gehoor
- misselijkheid of braken
- plotse forse hoofdpijn zoals een donderklap
- duizeligheid
- een "stuiterend" of "trillend" oog (we bedoelen echt het oog, niet een oogspiertje)
- flauwvallen
- verstoord gevoel in het gezicht
- moeite met kauwen of praten
- moeite met op woorden komen
- moeite met simpele dagelijkse bezigheden zoals koffie zetten