TL;DR

Er bestaat geen “beste oefening” voor rugklachten. Rugpijn is complex en heeft vaak meerdere oorzaken, zoals fysieke, omgevings- en psychosociale factoren. Een standaardoplossing werkt niet—een persoonlijke aanpak wel. Wil je weten wat écht helpt? Lees verder of maak een afspraak voor gericht advies.

---

De “beste” oefening voor rugklachten? Stop met die onzin!

Je ziet ze overal op het internet: blogs en video’s met titels als “De beste oefening voor rugklachten” of “Dé oplossing voor jouw rugpijn”.

Begrijpelijk—als je pijn hebt, grijp je elk handvat aan. Maar zulke claims doen mensen met echte klachten tekort. Rugpijn is complex, en net als bij gezondheid of financiën geldt: als iets te mooi klinkt om waar te zijn, is het dat meestal ook.

Ik snap heel goed dat we allemaal op zoek zijn naar houvast, zeker bij iets als aanhoudende pijn. Maar het is frustrerend om te zien hoe vaak mensen valse hoop krijgen door te simpele oplossingen.

Vaak zijn zulke blogs of video’s vooral bedoeld om veel kliks te krijgen of producten te promoten, in plaats van écht te helpen. En dat is jammer, want verkeerde informatie kan mensen verder van een goede oplossing afbrengen.

Bekende gezichten op social media hebben misschien veel volgers, maar dat betekent niet dat ze gekwalificeerd zijn om gezondheidsadvies te geven. Goede zorg begint bij betrouwbare, wetenschappelijk onderbouwde informatie.

Zelfs sommige professionals vereenvoudigen rugklachten tot een standaardoplossing. Vaak met goede bedoelingen, maar het doet geen recht aan de complexiteit van het probleem – en aan jouw unieke situatie.

Voor we het gaan hebben over wat dan wel werkt bij rugpijn, laten we even teruggaan naar de basis: wat zijn rugklachten eigenlijk?

Lage rugpijn: Een wereldwijd probleem met grote impact

Lage rugpijn is wereldwijd een van de meest voorkomende oorzaken van arbeidsongeschiktheid en gezondheidszorgbezoeken. De economische impact is aanzienlijk, met hoge kosten voor medische zorg, verminderde productiviteit en werkverzuim. In sommige landen, zoals de Verenigde Staten, lopen de kosten voor behandeling en productiviteitsverlies in de honderden miljarden dollars per jaar, hoewel exacte wereldwijde schattingen variëren (WHO, 2023).

Rugpijn komt wereldwijd veel voor. Naar schatting 23% van de volwassenen lijdt aan chronische lage rugpijn, met een kans op terugkeer tussen 24% en 80% per jaar (WHO, 2023). Gedurende hun leven krijgt tot 84% van de mensen te maken met rugpijn, wat het een van de meest voorkomende musculoskeletale aandoeningen maakt (WHO, 2023).

Bij kinderen en adolescenten komt rugpijn minder vaak voor dan bij volwassenen. Uit een Scandinavische studie, die ook wordt aangehaald in WHO-rapporten, bleek dat ongeveer 1% van de 12-jarigen en 5% van de 15-jarigen rugpijn had op het moment van onderzoek. Tegen de leeftijd van 18 jaar (bij meisjes) en 20 jaar (bij jongens) heeft de helft van hen minstens één episode van rugpijn ervaren. De prevalentie neemt toe met de leeftijd en bereikt op 18-jarige leeftijd bijna het niveau van volwassenen (WHO, 2023).

Gezien de groeiende prevalentie en de toenemende economische last van rugpijn, benadrukt de WHO het belang van preventie, vroege behandeling en het vermijden van onnodige medische ingrepen, zoals overmatig gebruik van beeldvorming en chirurgische ingrepen, tenzij er een duidelijke medische indicatie is (WHO, 2023).

Complexe klachten, geen simpele oplossing

Rugklachten hebben zelden één duidelijke oorzaak. Vaak is het een samenspel van factoren zoals lichamelijke belasting, stress, weinig beweging, een verstoord slaappatroon of angst om te bewegen. Daarom is er zelden één oefening of behandeling die voor iedereen werkt. Juist die complexiteit maakt een persoonlijke benadering zo belangrijk.

Twee soorten rugklachten

Rugklachten zijn grofweg in twee categorieën te verdelen:

• Specifieke lage rugklachten, met duidelijk aanwijsbare oorzaak. Dit komt relatief weinig voor.
• Aspecifieke lage rugklachten, oftewel rugklachten zonder directe aanwijsbare oorzaak. Deze vorm komt juist het vaakst voor.

De meeste mensen vallen in de tweede categorie. En precies dát maakt uitspraken als “de beste oefening” zo misleidend.

Specifieke rugklachten (minder dan 10% van de gevallen)

Dit zijn rugklachten waarbij een duidelijke, aantoonbare medische oorzaak is. Er is écht iets aan de hand. Denk hierbij aan:

• Breuken
• Hernia’s
• Reuma
• Tumoren
• Andere serieuze medische aandoeningen

Als je in deze groep valt, heb je een specialistische behandeling nodig en moet je zeker naar een arts. Gelukkig komt dit maar bij een kleine minderheid van de mensen met rugklachten voor.

Aspecifieke lage rugklachten (ruim 90% van de gevallen)

Dit is veruit de grootste groep. Bij deze mensen is er geen duidelijke schade aan de wervelkolom, maar dat betekent niet dat hun pijn niet echt is. Aspecifieke lage rugklachten zijn multifactorieel, wat betekent dat meerdere factoren een rol spelen, zoals:

• Fysiek: Spierfunctie, gewrichtsbelasting, houding
• Omgeving: Werkdruk, fysieke werkbelasting, stress op het werk
• Psychosociaal: Stress in je relatie, zorgen om je kinderen, slecht slapen, weinig bewegen, slechte voeding

Risicofactoren voor aspecifieke lage rugpijn zijn volgens het WHO, onder andere een lage mate van fysieke activiteit, roken, obesitas en hoge fysieke belasting op het werk. Of overgewicht een rol speelt is denk ik nog wel een genuanceerd verhaal, voor een eerdere blog van mij daarover:

Rugpijn door overgewicht?

Binnen de groep aspecifieke lage rugklachten heb je 3 varianten:

Acute aspecifieke rugklachten:

Plotselinge pijn die binnen 6 weken vanzelf overgaat. Het maakt echt niets uit of je naar de fysio gaat of pijnstillers neemt—het herstelt in principe vanzelf.

Acute aspecifieke rugklachten met afwijkend beloop:

Hierbij gaat het om dezelfde acute aspecifieke rugpijn alleen dan waarbij om onbekende redenen het beeld niet verbetert binnen 3 weken. Wij hanteren als criterium voor een afwijkend beloop: klachten waarbij er niet binnen drie weken een aanzienlijke verbetering in activiteiten of participatie is opgetreden. Het gaat er dus om of iemand alweer meer kan, niet zozeer of er wel of geen pijn aanwezig is daarbij.

Het advies is om bij klachten die langer aanhouden dan een week of 4, zonder duidelijke verbetering, toch contact op te nemen met de dokter of fysiotherapeut om dingen uit te sluiten en een behandelplan op te stellen.

Chronische aspecifieke rugklachten:

Hierbij gaat het om klachten die langer dan 12 weken aanhouden (WHO, 2023). Wanneer je merkt dat er na 12 weken nog steeds sprake is van rugklachten moet je echt gaan kijken naar alle onderliggende factoren en een plan maken dat bij jouw situatie past.

Zoals gezegd heeft ongeveer 1 op de 5 volwassenen last van chronische rugpijn!

Het is dus een complex probleem waarbij allerlei oorzaken kunnen meespelen.

Waarom er géén “de beste oefening voor rugklachten” bestaat

Nu we weten dat rugklachten meestal een samenspel van factoren zijn, zal het duidelijk zijn waarom ik zo gefrustreed raak van influencers die het proberen te simplificeren tot 1 behandeling, oefening of therapievorm.

Iedereen met een beetje gezond verstand zal begrijpen dat het natuurlijk volstrekte onzin is om te beweren dat er één specifieke oefening is die alles oplost.

Denk eens logisch na:

Iedereen met rugklachten is anders

• 10 mensen met lage rugpijn kunnen 10 totaal verschillende oorzaken hebben. Waarom zou één oefening dan voor al die 10 mensen de oplossing zijn?

Iedereen heeft een andere levensstijl en belasting

• De oplossing voor een kantoormedewerker met een slechte houding is anders dan voor een bouwvakker met zware fysieke belasting.

Als er écht één magische oefening bestond, zou rugpijn geen probleem meer zijn

• Lage rugpijn (LBP) is de meest voorkomende aandoening van het bewegingsapparaat en wereldwijd de belangrijkste oorzaak van invaliditeit. Van alle aandoeningen is dit de klacht waarbij de meeste mensen baat kunnen hebben bij revalidatie. (WHO, 2023).
• Als een paar simpele oefeningen alles oplosten, hadden we toch geen fysiotherapeuten of pijnstillers nodig?

Wat werkt wél?

De enige manier om rugklachten écht aan te pakken, is door te kijken naar jouw specifieke situatie. Wat zijn de oorzaken in jouw geval en wat zijn mogelijke oplossingen?

Neem mijn eigen situatie: ik heb een zwaar gehandicapt kind (Rett syndroom) die mij ’s nachts meerdere keren nodig heeft. Soms omdat ze niet goed ademt, soms vanwege epilepsie. Ik slaap 3- 4 nachten per week op een stretcher bij haar op de kamer ipv in mijn eigen bed… Ze kan zichzelf niet bewegen, dus ik moet haar tillen. Ja, ik weet dat dit slecht is voor mijn rug. En ja, een tillift (die wij gewoon hebben!) zou helpen (Richarz et al 2023). Maar als ik die gebruik, voel ik me een verpleegkundige in plaats van een vader.

Het advies “til minder en slaap meer” is voor mij dus niet haalbaar, terwijl het voor iemand anders juist perfect zou kunnen werken.

Conclusie: scroll verder bij “de beste oefening”

De volgende keer dat je op Google, YouTube of TikTok een artikel of video tegenkomt met de titel “Dé beste oefening voor rugklachten”, doe jezelf een plezier: scroll verder.

Alles wat zo simpel wordt voorgesteld, is gewoon clickbait en dikke vette onzin! Wil je écht weten wat werkt voor jouw rugklachten? Kijk dan naar jouw specifieke situatie en raadpleeg een professional.

Wil je meer informatie? We hebben op onze website uitgebreide artikelen over rugklachten en de juiste aanpak. Kijk rustig rond op onze site voor meer verdieping, of neem contact op voor persoonlijk advies.

Tot de volgende!

Veelgestelde Vragen (FAQ) over lage rugpijn

Take home Message:

Rugklachten ontstaan vaak door een samenspel van verschillende factoren. Er bestaat dus geen universele oplossing: een effectieve behandeling vraagt altijd om een persoonlijke aanpak.

Bij Fysiotherapie Noorderbad in Groningen begeleiden wij dagelijks mensen met rugpijn. Samen kijken we naar jouw situatie en stellen we een behandelplan op maat op. Vaak bestaat dit uit een combinatie van gerichte oefentherapie, bewegen, manuele therapie en educatie.

💡 Ons doel: duurzaam herstel en sterker, pijnvrij bewegen.

✅ Wetenschappelijk onderbouwde aanpak
✅ Persoonlijke begeleiding voor blijvend resultaat
✅ Specialist in rugklachten en bewegingsadvies

Klaar om te ontdekken wat wél werkt voor jouw rug? Plan een afspraak – we luisteren naar je verhaal en helpen je verder.

Referenties

Casiano VE, Sarwan G, Dydyk AM, et al. Back Pain. [Updated 2023 Dec 11]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538173/

World health organisation: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/low-back-pain

GBD 2021 Low Back Pain Collaborators. Global, regional, and national burden of low back pain, 1990–2020, its attributable risk factors, and projections to 2050: a systematic analysis of the Global Burden of Disease Study 2021. Lancet Rheumatol. 2023;5(6):e316–e329. doi:10.1016/S2665-9913(23)00098-X.

GBD 2019: Global burden of 369 diseases and injuries in 204 countries and territories, 1990–2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. https://vizhub.healthdata.org/gbd-results

Richarz HU, Tamayo A, Rahmig J, Siepmann T, Barlinn J. The impact of mechanical devices for lifting and transferring of patients on low back pain and musculoskeletal injuries in health care personnel-A systematic review and meta-analysis. J Occup Health. 2023 Jan-Dec;65(1):e12423. doi: 10.1002/1348-9585.12423. PMID: 37712457; PMCID: PMC10502824. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10502824

Qaseem, A., Wilt, T. J., McLean, R. M., & Forciea, M. A. (2017). Noninvasive treatments for acute, subacute, and chronic low back pain: A clinical practice guideline from the American College of Physicians. Annals of Internal Medicine, 166(7), 514–530. https://doi.org/10.7326/M16-2367

Owen, P. J., Miller, C. T., Mundell, N. L., Verswijveren, S. J., Tagliaferri, S. D., Brisby, H., … & Belavy, D. L. (2020). Which specific modes of exercise training are most effective for treating low back pain? Network meta-analysis.British Journal of Sports Medicine, 54(21), 1279–1287. https://doi.org/10.1136/bjsports-2019-100886

Wang, X. Q., Zheng, J. J., Yu, Z. W., Bi, X., Lou, S. J., Liu, J., … & Li, J. (2012). A meta-analysis of core stability exercise versus general exercise for chronic low back pain. PLOS ONE, 7(12), e52082. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0052082

Stochkendahl, M. J., Kjaer, P., Hartvigsen, J., Kongsted, A., Aaboe, J., Andersen, M., … & Hestbaek, L. (2018). National clinical guidelines for non-surgical treatment of patients with recent onset low back pain or lumbar radiculopathy.European Spine Journal, 27(1), 60–75. https://doi.org/10.1007/s00586-017-5099-2

World Health Organization (2023). Low back pain: Key facts. WHO Fact Sheet. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/low-back-pain

Cleveland Clinic (2023). A strong core is the best guard against back pain. Health Essentials. https://health.clevelandclinic.org/strong-core-best-guard-back-pain

Noot over factcheck & transparantie

Deze pagina is op 29 augustus 2025 inhoudelijk getoetst aan internationale richtlijnen en recente systematische reviews. We hebben met name gecontroleerd dat de tekst overeenkomt met:

• Geen “beste oefening” voor iedereen: verschillende oefenvormen kunnen helpen; keuze is persoonsgebonden.
• Actief blijven en geleidelijk opbouwen bij (a)symptomatische rugpijn; beeldvorming alleen bij red flags of onvoldoende herstel.
• Biopsychosociaal model: stress, slaap, overtuigingen en gedrag beïnvloeden pijn en herstel.
• Natuurlijk beloop: de meeste acute episodes verbeteren substantieel binnen 6 weken.
• Zelfmanagement & maatwerk: oefenprogramma’s, educatie en leefstijlinterventies worden aangeraden.

Bronnen (met links):

• Qaseem A, Wilt TJ, McLean RM, Forciea MA. (2017). ACP guideline: noninvasive treatments for low back pain.Ann Intern Med 166(7):514–530. https://doi.org/10.7326/M16-2367
• Owen PJ et al. (2020). Which exercise modes are most effective? Network meta-analysis. Br J Sports Med54(21):1279–1287. https://doi.org/10.1136/bjsports-2019-100886
• Wang XQ et al. (2012). Core stability vs general exercise for chronic LBP: meta-analysis. PLOS ONE7(12):e52082. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0052082
• Stochkendahl MJ et al. (2018). European/Danish guideline for recent-onset LBP & radiculopathy. Eur Spine J27(1):60–75. https://doi.org/10.1007/s00586-017-5099-2
• World Health Organization (2023). Low back pain: Key facts. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/low-back-pain

Transparantie:
Bij de factcheck is gebruikgemaakt van actuele richtlijnen en wetenschappelijke literatuur. Hierbij is tevens AI-ondersteuning (ChatGPT, OpenAI) ingezet om bronnen te verifiëren en te structureren. Alle inhoud is vervolgens beoordeeld en gevalideerd door Robert Goddard, MSc manueel therapeut, zodat de informatie consistent blijft met de best beschikbare evidence en praktijkervaring.