Migraine, zin en onzin
eerst gepubliceerd op 20 juni 2023 op www.fysiotherapienoorderbad.nl
Over migraine gaan veel verhalen en adviezen rond op het internet, de meesten daarvan zijn flauwekul, daarom wil ik het vandaag gaan hebben over migraine: zin en onzin!
Ik heb iets met hoofdpijn, ik vind het op professioneel vlak ontzettend interessant, ik heb vanuit de contact en vechtsporten het een en ander aan hersenschuddingen en hoofdpijnen op gelopen, en ik ben net als 1 miljard andere mensen wereldwijd(!) een migraine patient. Veel van mijn patienten en/of studenten hebben mij al spreekuren of praktijklessen zien geven met een zonnebril op! Ik ben een van de gelukkigen, bij mij werken de pillen en ik braak niet (ik heb een hekel aan overgeven). Als ik een aanval heb en ik neem de pillen en ga een uurtje in het donker liggen dan heb ik daarna geen hoofdpijn meer, alleen de overgevoeligheid voor licht en geluid en de verwardheid.
Voor dat we verder in gaan op de vraag wat nou zin en wat onzin is bij migraine is het handig om kort uit te leggen wat migraine is en hoe het werkt.
Je kan ook op onze pagina over migraine kijken voor meer informatie : Migraine
Wat is migraine?
Migraine is een primaire hoofdpijn (net als tensiontype headache en clusterhoofdpijn). Bij een primaire hoofdpijn is de hoofdpijn zelf de aandoening/ziekte, er is GEEN oorzaak voor zoals bijvoorbeeld bij een Cervicogene (nek gerelateerde) hoofdpijn waarbij een nekklacht hoofdpijn veroorzaakt.
In het geval van migraine hebben we het over een neurologische aandoening, het is een aandoening van de hersenen zelf. Je kan het zien als een kortsluiting die ontstaat waarbij signalen verstoord raken en het brein niet op een normale manier kan functioneren. Tijdens deze kortsluiting komen er ook allerlei stofjes in de hersenen vrij die voor een tijdelijke ontsteking zorgen van de bloedvaten en zenuwbanen in het hoofd. Deze ontstekingen zorgen voor de kenmerkende hoofdpijn, terwijl de kortsluiting verantwoordelijk lijkt te zijn voor de andere symptomen zoals duizeligheid, overgevoelig voor licht en geluid, aura’s (het niet goed kunnen zien of kleuren zien die er niet zijn bijvoorbeeld), en misselijkheid en braken.
Net als dat er voor brand 3 dingen nodig zijn: brandbaar materiaal, zuurstof, en een vonk, zijn er voor een migraineaanval ook 3 dingen nodig. De kortsluiting ontstaat alleen als iemand de aanleg voor migraine heeft (het foutje in de hersenen), er een trigger is (de prikkel die de migraine uitlokt), en de prikkel voldoende groot is dat het de prikkeldrempel bereikt.
Laten we samen naar deze 3 elementen kijken.
De aanleg
Migraine is zoals ik al eerder noemde een neurologische aandoening, deze aandoening heb je of je hebt het niet. In die zin is het enigszins vergelijkbaar met epilepsie, je kan jaren geen aanval hebben maar je blijft wel epilepsie patient, dit geldt ook voor migraine.
De prikkel (trigger)
Dit kan letterlijk alles zijn maar er zijn wel een aantal “usual suspects” zoals alcohol, inspanningen, hormonale schommelingen etc.
De drempel
Ons brein en zenuwstelsel hebben een bepaalde veilige marge waarbinnen prikkels mogen bestaan zonder dat er gelijk problemen ontstaan. Zo is het niet zo dat je elke keer dat je een wijntje drinkt gelijk op tafel staat te dansen, maar na voldoende wijntjes kan het wel zijn dat je ineens karaoke-koning bent. Om een aanval op te wekken moet de prikkel groot genoeg zijn dat het een grens over gaat, de “prikkeldrempel” is dan overschreden en dan volgt een soort kettingreactie die leidt tot een herkenbare aanval.
Een heel belangrijk gegeven is dat deze drempel niet vast ligt maar beïnvloedbaar is. Langdurige stress of structureel slaapgebrek, bijvoorbeeld door studie of een baby in huis, kan ervoor zorgen dat de drempel naar beneden schuift en je die eerder bereikt, terwijl een periode waarin alles lekker loopt en je fit en energiek bent de drempel naar boven kan bijstellen.
De aanval
Een migraine aanval duurt tussen de 4 en 72 uur, dat weet iedereen toch? Dit is dus maar gedeeltelijk waar! Het deel van de aanval waarin de kenmerkende hoofdpijn aanwezig is duurt inderdaad (meestal) tussen de 4 en 72 uur. Er is echter ook een fase voor de “hoofdpijn fase”, deze noemen we de pro-droom fase , en een fase na de “hoofdpijn fase”, deze heet de post-droom fase.
Deze 2 fases kunnen elk 1-3 dagen duren waardoor de totale aanval 2-9 dagen in beslag neemt. In de pro- en post-droom fases zijn de klachten vooral onder de oppervlakte: depressieve gevoelens, heel erg behoefte aan suikers of melkproducten zoals kaas, verwardheid, moeite met praten, slaperig etc.
De aanval ziet er dus als vogt uit:
Let op: niet iedereen heeft de aura fase.
Nu we hebben vastgesteld wat migraine is en hoe het werkt kunnen we terug komen bij het onderwerp van deze blog.
Migraine: zin en onzin
Misschien herken je dit; je hebt knallende migraine en vol goede bedoelingen roept je partner/kind/zusje/buurman “ja dat komt omdat je gister chocola zat te eten”, of “misschien zijn die Franse kazen met wijn toch niet zo’n goed idee”.
Ik krijg altijd te horen dat het aan mijn koffie verslaving ligt…
Maar wat is hiervan nu echt waar?
Om te beginnen kunnen we op basis van mijn prachtige tekening hierboven al vaststellen dat de aanval 1-3 dagen eerder begint dan de hoofdpijn. Dit betekent dus dat die koffie/chocolade/kaas van gister er niets mee te maken heeft, de aanval was al ingezet. Als je al wil praten over triggers moet je 24-72 uur voor de hoofdpijn kijken. Alleen al om deze reden raad ik een hoofdpijn dagboek aan.
Van chocolade is herhaaldelijk onderzocht welke relatie het heeft met migraine en de wetenschap is duidelijk: GEEN relatie!!! (Gelukkig want ik houd van chocolade)
Sterker nog er zijn aanwijzingen dat pure chocolade (>70% cacao) zelfs goed is voor de gezondheid (met mate natuurlijk).
Koffie dan? Dat moet wel slecht zijn toch?
Deze is minder zwart/wit, koffie kan een trigger zijn maar is tijdens de hoofdpijn aanval in combinatie met medicatie pijn dempend blijkt uit onderzoek. Waarschijnlijk is het niet de koffie maar de ontwenningsverschijnselen die triggeren.
Drank en drugs?
Het is erg goed mogelijk dat deze middelen triggeren maar dan nog pas 1-3 dagen na het stap avondje. Vaak valt dit door de kater de eerste dag niet op en lijkt het alsof de aanval direct na het stappen begint.
Stress?
Ook hier geldt dat terwijl de stress nog aanwezig is er over het algemeen geen aanval optreedt. De expert in Nederland op dit gebied is Dr Ferarri uit LUMC, hij is zelfs van mening dat stress in ieder geval op korte termijn beschermt bij migraine.
Dus er is niks aan te doen?
Ook niet helemaal waar… ik zei al dat er 3 dingen nodig waren voor de aanval:
- Aanleg
- Prikkel
- Drempel die wordt overschreden
Hiervan hebben we nu vastgesteld dat een alles ongeveer een trigger kan zijn maar dat het lang niet zo duidelijk is als gedacht. Het is in principe wel zo dat als je middels een hoofdpijn dagboek je triggers kan vinden, je ze ook kan proberen te mijden.
Ik zei ook al dat die drempel beïnvloedbaar is, ik denk ook dat hier de grootste kansen liggen. Door het zo gezond en gebalanceerd mogelijk te leven verklein je de kans op een aanval, hierbij moet je zorgen voor:
- Voldoende slaap
- Goede voeding
- Voldoende beweging
- Geen onnodige stress
- Geen drank en drugs gebruik
Hopelijk heb je aan dit verhaal wat gehad en ben je beter in het gezond en gebalanceerd leven dan ik 😉
Bronnen
Lipton RB, Diener HC, Robbins MS, Garas SY, Patel K. Caffeine in the management of patients with headache. J Headache Pain. 2017 Oct 24;18(1):107. doi: 10.1186/s10194-017-0806-2. PMID: 29067618; PMCID: PMC5655397.
Nowaczewska M, Wiciński M, Kaźmierczak W, Kaźmierczak H. To Eat or Not to Eat: A Review of the Relationship between Chocolate and Migraines. Nutrients. 2020 Feb 26;12(3):608. doi: 10.3390/nu12030608. PMID: 32110888; PMCID: PMC7146545.
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/headache-disorders
Misschien ook interessant:
Meer blogs lezen?
klik hier voor een overzicht van al onze blogs